MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI TAŞERON İŞÇİLERİNİN KIDEM TAZMİNATI,İHBAR TAZMİNATI,FAZLA MESAİ,YILLIK İZİN HAKKI VAR MIDIR?
Milli Savunma Bakanlığı bünyesinde özellikle yemek yapım ve serviş işlerini yürütmek üzere çok sayıda şirketle ihale sonucu sözleşme yapılmakta ve bu taşeron şirketlerden hizmet satın alınmaktadır.Sözkonusu şirketler çoğunlukla girecekleri ihaleyle sınırlı olmak üzere kurulmuş şirketler olup genellikle 364 günlük sözleşmelere uyarınca faaliyetlerini de bu süreyle sınırlı olarak sürdürmektedirler.Bu şirketler ihale ile yemek işini aldıkları askeri birlik ve birimlerde daha evvel başka taşeron şirketlere bağlı olarak çalışan işçileri kendi bünyelerine katmakta ve işçilerle hizmet vermeye devam etmektedirler.Öyleki taşeron şirketlerde çalışan işçilerin şirketlerin değiştiğinden dahi haberi olmayabilmektedir.İhaleyi yeniden alamayan şirketler ise işçilere kıdem ve ihbar tazminatı ödemeksizin işni sonlandırmakta ve işyerini terkedip gitmektedir.Bu şekilde çalıştırılan işçiler kıdem ve ihbar tazminatlarını almaksızın ve yılık izin haklarından yararlandırılmaksızın çalıştırılmaktadır.İşte açıklanan bu hususlara ışık tutacak olan aşağıdaki emsal mahkeme kararı ve Yargıtay içtihadına, Web sayfamızın ziyaretçilerinin yararlanmalarını sağlamak üzere yer verilmiştir.KABAN HUKUK BÜROSU-AV.ÖZKAN KABAN /AV.NURHAN AYDIN
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. İŞ MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2011/5.. Esas
HAKİM : RECEP ÖZDEMİR 32310
KARAR NO : 2012/4..
KATİP : SÜHEYLA BAŞTÜRK 76780
DAVACI : TA..... ......
VEKİLİ : Av. ÖZKAN KABAN-Gülbahçe Mah. Ulubatlı Hasan Bulvarı Alp İş Merkezi No:101 K:1Osmangazi/ BURSA
DAVALI : MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI BURSA İÇ TEDARİK BÖLGE BAŞKANLIĞI Çekirge/BURSA
VEKİLİ : Av.
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 25/00/201
KARAR TARİHİ : 09/10/20..
Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP; Davacı vekili Mahkememize verdiği dava dilekçesi ile; Müvekkilinin 2003 yılında Gemlik İlçesinde bulunan Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı'nda Davalı işverence her yıl yapılan yemek ihalesini o yıl kazanan şirkette servis elemanı olarak çalışmaya başladığını, bu çalışmanın 2006 tarihine kadar aralıksız olarak süredüğünü, müvekkilinin iş akdine haklı bir neden olmaksızın ve ihbar öneli verilmeden son verildiğini, müvekkilinin 2005/Mayıs-2006/Mayıs dönemine ilişkin tüm işçilik hak ve alacaklarını davalı işverene karşı dava açmak sureti ile tahsil ettiğini, müvekkilinim en son 531,50 TL net ücret ile çalıştığını, yemek ve servis olanağından yararlandığını, davalı işverenin asıl işveren sıfatı ile kendisine bağlı askeri birliğin yemek ihtiyacını karşılamak üzere periyodik olarak ihaleler açmak suretiyle yemek üretim ve servis işini alt işverenlere, işin asıl işverenin kendi işyerinde yapılması ve bu işin yürütülmesinde çalışacak işçilerin tamamen bu işe özgülenmesi koşulu ile ihale ettiğini, ancak zaman zaman alt işverenlerce ihale süresinin bitmesi beklenmeksizin ihaleye konu işin bırakıldığını, bir yıllık ihale dönemi içinde birden fazla alt işverence yemek üretim ve servis işinin yürütüldüğünü, müvekkilinin çoğunlukla alt işverenlerinin hangi firma ve yetkililerin kim olduğunu dahi bilmeksizin aynı işyerinde aynı işi yapmak ve çalışma koşulları aynı kalmak üzere işini sürdürdüğünü belirterek 75,00 TL kıdem tazminatı ve 75,00 TL ihbar tazminatı alacağının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili sunmuş olduğu 01/08/2012 tarihli ıslah dilekçesinde kıdem tazminatı talebini 988,00 TL'ye ihbar tazminatı talebini de 819,00 TL ye çıkararak bu miktarların tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalı tarafa usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Davaya öncelikle husumet yönünden itiraz ettiklerini, zira davacı işçinin taşeron firmaların işçisi olduğunu, süreksiz işi ihale surtiyle alan işveren yanında sürekli çalışmayan işçinin haklarından ihale makamının asıl işveren olarak sorumlu tutulamayacağının Yargıtay kararları ile de sabit olduğunu, işçinin muhatabının ihale yolu ile çalışmış olduğu firmalar olduğunu, yine davacının Bursa 2. İş Mahkemesinin 2007/111 Esas sayılı dosyasıyla açılan davada,; 2005 yılında işbaşı yaptığının ve 14/05/2006 tarihinde davalı tarafından işine son verildiğini belirtildiğini, var olduğu iddia edilen daha önceki ve sonraki çalışmalarının dava dilekçesinde ileri sürülmemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, sözü edilen dosyada kıdem-ihbar tazminatı, ücretil izin, fazla mesai, ulusal bayram-genel tatil ücreti , hafta tatil ücreti talep edildiğini, 2005 yılı öncesi davacının herhangi bir çalışmasından söz edilmediği gibi böyle bir çalışmanın da mevcut olmadığı, öte yandan talep edilen alacakların zaman aşımına uğradığını belirterek davanın reddini istemiştir.
DELİLLER; SGK Şahsi Sicil Dosyası, Sigortalı Hizmet Cetveli, Davacının çalıştığı firmaları gösterir sigorta kayıtları, hizmet alımları TİP sözleşmesi , davalı şirketten ihale iş alan taşeron firmaların isim ve iş yapma sürelerini gösteren işyeri listesi,tanık anlatımları, bilirkişi incelemesi ve diğer tüm deliller.
GEREKÇE; Davacı davalı işyerinde 2003-2006/Haziran tarihleri arasında değişik alt işverenlerde aralıksız çalıştığını iddia etmiştir. Davacının SGK hizmet cetveli incelendiğinde; 01.09.2003-13.05.2004 tarihleri arasında 11082480 SGK sicil numaralı Sodexho A.Ş.de, 14.05.2004-15.05.2005 tarihleri arasında 1000000 SGK sicil numaralı Sofra Yemek A.Ş.’de, 14.05.2005-13.05.2006 tarihleri arasında 1108352 SGK sicil numaralı Avrupa G rubu Ltd. Şti, 14.05.2006-21.05.2006 tarihleri arasında 1119941 SGK sicil numaralı Yiğit Ltd. Şti. işyerinde çalıştığı, bildirimi yapan firmaların davalı kurumdan iş alan şirketler olduğu anlaşılmış, dinlenen tanıklar; davacının davalı işyerinde şirketler sürekli değişmesine rağmen aynı yerde aynı işi yaptığını, hem davalı mensuplarının hem de şirket yetkililerinden emir ve talimat aldıklarını, çalışma saatlerinin şirket tarafından belirlendiğini ancak yapılan işe her iki tarafın karıştığını, çalışma koşullarının davalının belirlediği, yönlendirdiğinin olduğunu söylemişlerdir.
Yasa gereği çalışmanın fasılalarla devam etmesi halinde de hizmetlerin birleştirileceği ve toplam çalışma süresi üzerinden tazminat ödenmesi gerektiği belirtildiğinden ve de her bir çalışmanın tazminata hak kazanmayacak şekilde sona erdiğine ilişkin bilgi ve belge olmadığından davacının tüm çalışma süresinin toplanması gerekmekte ise de; davacı Bursa 2. İş Mahkemesinin 200/80.. E. 200./7.. K. Sayılı ilamı ile 14.05.2005-13.05.2006 tarihleri arasındaki kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı ile sair alacaklarını tahsil etmiş olduğundan bu dönem dışlanarak davacının 23.05.2003-13.05.2005 tarihleri arası haklarını talep edebileceği sonucuna varılmıştır.
Dosya kapsamından davacının asgari ücret ile çalıştığı anlaşılmış, ayrıca yemek ve servis sosyal haklarının bulunduğu tanık beyanlarından anlaşılmıştır.
Davacı iş akdinin haklı bir neden olmaksızın ve ihbar öneli verilmeden sona erdirildiğini iddia etmiştir. Davalı ise davacının kendi işçileri olmadığından davacıya ait kayıt ve belgenin bulunmadığını, tüm kayıtların yüklenicilerde olduğunu savunmuştur. Yasa gereği feshin tazminata hak kazanmayacak şekilde sona erdiğinin ispatı işveren üzerindedir. Dosyaya anılan mahiyette bir belge sunulmadığından ve davacı iddiası tanık beyanları ile doğrulandığından davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı sonucuna varılmıştır. Asıl işveren- alt işveren ilişkisi 4857 S.lı K.nun 2. Md.nin 6 ve 7. Fıkralarında düzenlenmiş olup, belirtilen madde ile “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal ve hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işveren işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmünü getirmiş olduğundan davacının hak kazandığı kıdem ve ihbar tazminatından davalı kurumun asıl işveren olarak sorumlu olduğu sonucuna varılmıştır.
Bilirkişi raporu ile; 988,00 TL kıdem tazminatı ile 819,00 TL ihbar tazminatı hesaplandığı ve davacı vekilininde davasını bu miktarlara göre ıslah ettiği anlaşılmakla sübut bulan davanın kabulü cihetine gidilmiştir.
Dosyaya toplanan deliller ışığı altında aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :
1-Davanın Kabulü ile
988,00.TL Kıdem tazminatının akdin fesih tarihi olan 13.05.2005 tarihinden itibaren bankalarca uygulanacak en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte,
819,00.TL ihbar tazminatının dava edilen miktarlar yönünden dava tarihinden ıslah edilen miktarlar yönünden ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine
2- Davacı vekili lehine takdir olunan 400,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
3- Davacı tarafça yapılan yargılama gideri olan 285,80 TL'nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4- Karar kesinleştiğinde dosyaya yatırılan gider avanslarından arta kalan kısımların taraflara iadesine,
5- Peşin harcın mahsubu ile bakiye 64,34 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair verilen karar davacı vekilinin yüzünde davalı tarafın yokluğunda 8 günlük yasal süre içerisinde Yargıtay yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 09.10.2012
Katip 76780 Hakim 32310
T.C.
YARGITAY
22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/641
KARAR NO : 2013/11827
Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : Bursa 2. İş Mahkemesi
TARİHİ : 09/10/20..
NUMARASI : 2011/50..-20../4...
DAVACI : T........ ......... ADINA VEKİLİ AVUKAT ÖZKAN KABAN
DAVALI : MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI ADINA VEKİLİ AVUKAT ..... ..........
DAVA : Davacı, kıdem, ihbar tazminatı alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi M. Söylen tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 21.05.201..gününde oybirliği ile karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
R.Balta F.E.Kabasakal C.Demir S.Göktaş M.Yılmazel
