İşçinin kıdem tazminatı taksitler halinde ödenebilir mi sorusuna yanıt vermeden evvel sözleşme serbestisi prensibine kısaca değinmekte yarar bulunmaktadır. Sözleşme serbetisi ülkemiz hukuk sisteminin dayandığı temel ilkelerden olup, iki farklı hukuk şubesinin ortaya koydukları iradeleri doğrultusunda anlaşarak istedikleri içerikte sözleşme yapabilme haklarını ifade eder. Bu noktada hemen belirtmek gerekir ki sözleşme serbestisi ilkesi mutlak ve sınırsız değildir. Bu sınırı genel ahlak kurallarına, somut olarak ise emredici normatif hukuka aykırı olmama hali teşkil eder.
Herhangi bir sözleşmenin tarafları isteseler de genel ahlak kurallarına ve yasalarda düzenlenmiş mutlak emredici kurallara aykırı bir sözleşme yapamazlar ; daha doğru bir ifade ile bu nitelikte bir sözleşme taraflar arasında tanzim edilse bile hukuken ihlalin niteliğine ve boyutuna göre nisbi ya da mutlak butlan yaptırımı ile karşılaşır; kısmen ya da tamamen geçersiz olur.
Kıdem tazminatı alacağının taksitler halinde ödenip ödenemeyeceği sorununu da yukarıda açıklanan çerçeveye oturtarak analiz etmek yerinde olur. İş Kanunu'muz , kıdem tazminatının işverence tek taraflı olarak fesih tarihinden sonraki bir tarihte ya da taksitler halinde ödenmesine olanak tanımamaktadır. İşverenin tek yanlı bir uygulama ile işçinin kıdem tazminatı alacağını taksitlendirmesi ya da fesih tarihinden sonra ödemesi mümkün değildir. İş Kanunu'muza göre iş aktinin feshi ile birlikte yasa gereği işveren temerrüde düşer. Buna bağlı olarak işverenin fesih günü ,işçinin kıdem tazminatını bir defada tamamen ödemesi zorunludur. Ancak işveren ile işçi (işçinin iradesini fesada uğratan hata,hile,tehdit gibi haller bulunmaksızın) aralarında hür iradeleri ile anlaşarak kıdem tazminatının taksitler halinde ödenmesi konusunda anlaşabilir; bu konuda aralarında sözleşme yapabilirler. İşte böyle bir sözleşmeyi yargı organları geçerli saymakta; sözleşme serbestisi sınırları dahilinde değerlendirmektedir.
Özetle kıdem tazminatı alacağı ancak işçinin kabulü halinde taksitlendirilebilir. İşçinin kabul etmediği bir taksitlendirme işçi yönünden sonuç doğurmaz ve işçiyi bağlamaz. İşçi dilerse, işverenin tek yanlı taksitlendirme uygulamasına rağmen, kıdem tazminatı alacağının iş aktinin sonlandırılmasından itibaren bankalarca 1 yıllık mevduata uygulanan en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte tahsili için dava açabilir veya icra takibi yapabilir.
Kıdem tazminatı alacağının işçinin hür iradesiyle taksitlendirilmesi halinde Yargıtay uygulamasına göre, işçi taksitler zamanında ödendiği sürece ayrıca faiz talebinde bulunamaz. Ancak taksitlerden birinin ödenmemesi halinde, işçi kıdem tazminatı alacağının tamamının iş aktinin feshinden başlayarak faizleriyle birlikte ödenmesini işverenden talep edebilir; bu hususta dava açabilir.
Makaleler ile İlgili Yasal Uyarı
Yine “İşçinin kıdem tazminatı taksitler halinde ödenebilir mi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Av. Özkan Kaban'a ait olup makale, yazarı tarafından www.kabanhukuk.com adresinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
Av.Özkan Kaban
